KAMUDA BÜYÜK ÖLÇEKLİ B.İ.M’LERDE ÇALIŞAN SÖZLEŞMELİ BİLİŞİM UZMANLARI NE İSTİYOR
Kamuda büyük ölçekli bilgi işlem biriminde yakın zamanda çalışmaya başlayan, benim de eski bir personelim olan bilişim uzmanı bir arkadaşım bana ulaşmış, diyor ki;
Eyüp Müdürüm kolay gelsin. Çalıştığım Kurum istirahatli olduğum süre için bize bir miktar ücret ödüyor, sonra SGK nın ödediği iş göremezlik parasını bizden geri istiyor. Ama raporlu olduğum süre için bana 1.000 lira verirken, SGK’nın verdiği 2.000 lirayı geri istiyor, bu doğru mu? Bu konuyla ilgili bir yazı yazabilirseniz kamudaki tüm sözleşmeli bilişim personeli sevinecektir. Kolay gelsin.
…
Kamu kurumlarının büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinin niteliklerinin tespitinin, bu birimlerde çalıştırılacak sözleşmeli bilişim personelinin sayısının, niteliklerinin, ödenecek sözleşme ücretinin ve istihdamına dair diğer hususlarının belirlenmesi amacıyla 31/12/2008 tarihli Resmi Gazete’de bir Yönetmelik yayımlandı.
Kamu Kurum Ve Kuruluşlarının Büyük Ölçekli Bilgi İşlem Birimlerinde Sözleşmeli Bilişim Personeli İstihdamına İlişkin Esas Ve Usuller Hakkındaki bu Yönetmeliğin 15. maddesinde, 5510 sayılı Kanunun 4/a kapsamında (eski adıyla SSK’lı) sayılan sözleşmeli bilişim personeline raporlu oldukları sürelerde verilecek hastalık izinleri ile bu süre içinde alacakları ücretler açıklanmış.
Yönetmeliğin bu maddesinde 20/11/2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelikle yapılan bir değişiklik sonrasında bilişim personeline,
-Bir sözleşme dönemi içinde 30 güne kadar raporlu oldukları süre zarfında 657/4-b fıkrasına göre istihdam edilen sözleşmeli personele ödenen sözleşme ücret tavanı tutarında ücret ödenerek hastalık izni verilebileceğine ve hastalık sebebiyle Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin ilgilinin ücretinden düşüleceğine,
-Bir sözleşme dönemi içinde 30 günü aşan hastalık hallerinde ise 5510 sayılı Kanunu hükümlerinin uygulanacağına ve bir sözleşme dönemi içinde hastalık nedeniyle kullanılabilecek izinlerin toplam süresinin hiçbir şekilde 180 günü geçemeyeceğine,
Yer verilmiş.
…
4/a kapsamında çalışan sigortalılara hastalıkları nedeniyle çalışamadıkları (raporlu oldukları) süre zarfında rapor parası olarak da bilinen geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir. Sözleşmeli bilişim uzmanları da sosyal güvenlik mevzuatına göre 4/a kapsamında sigortalı olduklarından geçici iş göremezlik ödeneğinden onlar da istifade etmektedir.
Yönetmeliğe göre sözleşmeli bilişim uzmanlarının raporlu oldukları süre zarfındaki ücretleri öncelikle çalıştıkları Kurum tarafından 657/4-b fıkrası kapsamındaki sözleşmeli personele ödenen sözleşme ücret tavanı üzerinden kendilerine ödenmekte, sonrasında SGK tarafından ödenen rapor parası ilgili personel tarafından çalıştıkları Kuruma iade edilmektedir.
Ne var ki sözleşmeli bilişim uzmanlarının mevcut ücretleri 657/4-b sözleşmeli personelin ücret tavanının 2, 3 veya 4 katı olduğundan, SGK tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği çoğu zaman 657/4-b sözleşmeli personelinin ücret tavanına göre hesaplanan tutarı aşmaktadır.
Sonuçta da istirahatli olması nedeniyle çalışamadığı süre zarfındaki hak kaybı azalsın diye SGK’nın sözleşmeli bilişim uzmanına verdiği geçici iş göremezlik ödeneğinin bir kısmı maalesef ki idareye kalmaktadır.
Bu sorun yalnızca hastalık nedeniyle verilen geçici iş göremezlikler de değil, Yönetmeliğin 14. maddesinde yapılan değişiklikler sonrasında doğum nedeniyle verilen 8 + 8 = 16 haftalık iş göremezlik hallerinde de yaşanmaktadır.
…
Kamuya ait büyük ölçekli bilgi işlem merkezlerinde çalışan sözleşmeli bilişim uzmanlarının 657 sayılı Devlet Memurları Kanuna tabi oldukları yönündeki kararlar dikkate alındığında bu arkadaşlar için;
-657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Hastalık ve analık sigortası” başlıklı 188. maddesinde yer alan, “Bu sigortalardan tanınan hak ve sağlanan yardımlar, genel sosyal sigorta rejimleri ile kabul edilen hak ve yardımlardan az olamaz.”
-6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 409. maddesinde yer alan “Uzun süreli bir hizmet ilişkisinde işçi, hastalık, askerlik veya kanundan doğan çalışma ve benzeri sebeplerle kusuru olmaksızın, iş gördüğü süreye oranla kısa bir süre için iş görme edimini ifa edemezse işveren, başka bir yolla karşılanmadığı takdirde, o süre için işçiye hakkaniyete uygun bir ücret ödemekle yükümlüdür.”
Hükümleri doğrultusunda işlem tesis edilmesi gerekiyor.
Bu noktada;
-Son bir yıl içinde 90 gün kısa vadeli sigorta kolu primi ödenmiş süresi bulunan sözleşmeli bilişim uzmanlarına istirahatli oldukları sürelerde Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanmayan ilk iki gün için çalıştıkları Kurumları tarafından 657/4-b kapsamındaki sözleşmeli personelinin ücret tavanına göre hesaplanan tutar ödenerek, üçüncü günden itibaren raporlu oldukları sürelere ilişkin ücretlerinin SGK tarafından karşılanmış olması nedeniyle bu ödemelerin çalışanlardan geri istenilmemesi,
-Rapor başlangıç tarihinden önceki son bir yıl içinde 90 gün kısa vade sigorta primi bulunmayan bilişim uzmanlarına ise SGK tarafından geçici iş göremezlik ödeneği verilmediğinden, bu durumda da raporlu oldukları süreler zarfında 657/4-b sözleşmeli personelinin ücret tavanına göre hesaplanan tutarın ödenmesi,
-Sigortalının analığı halinde istirahatli olduğu süreler zarfında ödenen ücretlerle ilgili olarak da uygulamanın bu doğrultuda yürütülmesi
Gerektiği değerlendirilmektedir.
…
Sonuç olarak,
Kamudaki büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinde çalışan sözleşmeli bilim uzmanlarının yaşadıkları bu sorunun çözümü için Yönetmeliğin 14. ve 15. maddelerinde değişiklik yapılması yerinde olacaktır.
Eyüp Sabri DEMİRCİ
Sosyal Güvenlik Danışmanı