Emekliler Seyyanen Zam Mağduru

Bu yıl SSK, Bağ-Kur ve memur emeklilerinin beklentileri tam olarak karşılanmadı. Emeklilerin öncelikli talepleri arasında görevdeki memurlara yapılan 8.077 TL’lik seyyanen zammın bir benzerinin kendileri için de yapılması, refah payının adil olması ve en düşük emekli aylığı miktarının artırılması var..

Her yıl Temmuz ve ocak ayları emekliler için zamların belirlendiği aylardır. Yılda iki kez maaşlarına zam alan emeklilerin zam oranları emekli oldukları statüye göre belirlenir.

SSK ve Bağ-Kur’lular için enflasyon oranları, memurlar için ise toplu sözleşme belirleyicidir. İki yıldır refah payı düzenlemesi ile enflasyona karşı emekli maaşlarının erimemesine çalışılıyor.

Bu yıl SSK, Bağ-Kur ve memur emeklilerinin beklentilerinin tam olarak karşılanmadığı görülüyor.-SSK emeklileri: SSK emeklileri kural olarak son 6 aylık enflasyon oranında maaşlarına zam alıyorlar. Temmuz ayında ocak – haziran döneminde gerçekleşen enflasyon oranı kadar SSK emeklisinin maaşı zamlanıyor. Bu yıl yüzde 19.77 olarak gerçekleşen altı aylık enflasyon oranına refah payı eklenerek SSK emeklisinin zam oranı yüzde 25’e yükseltildi. Yaklaşık 7 milyon SSK emeklisi yüzde 25 zamlı maaşlarını temmuz ayında aldılar.Ancak enflasyon karşısında zamlı maaşların hızlı bir şekilde erimesi söz konusu oldu.

Bağ-Kur emeklileri için de aynı şartlar geçerli. Onlar da son altı aylık enflasyon oranında yılda iki kez maaşlarına zam alıyorlar. Yüzde 19.77 olarak gerçekleşen son altı aylık zam oranı refah payıyla yüzde 25’e tamamlandı. Ancak 1.7 milyon Bağ-Kur emeklisinin beklentileri de bu oranla karşılanamadı. Özellikle temel gıda maddelerinde gerçekleşen artışlar ve akaryakıt zamları sonrası neredeyse bütün hizmet ve ürünlerde gerçekleşen artışlar emekli maaş zamlarının ilk aydan erimesine neden oldu.

2023 yılının ikinci dönemi  için çalışan en düşük memur maaşına  8 bin 77 lira tutarında seyyanen zam ilave edilerek maaşı 22 bin liraya çıkarıldı. Ancak bu seyyanen zam tutarı ilk kez memur emeklilerine yansıtılmadı.

Memur emeklilerinin zam oranları ise iki yıl için yapılan toplu sözleşmeler ile belirleniyor. 2021 – 2023 dönemini kapsayan toplu sözleşme uyarınca memur emeklilerinin zam oranı yüzde 17.55 olarak ortaya çıkmıştı. Memur emeklileri için de uygulanan refah payı sonrası memur emeklilerinin zam oranı da yüzde 25 oldu. Ancak 1.6 milyon memur emeklisi için de bu oran yeterli gelmedi.

Görevdeki memurların zam oranları da toplu sözleşme çerçevesinde belirleniyor. 8.077 TL’lik seyyanen zam ile en düşük memur maaşı 22 bin TL’ye yükseltildi. Ancak 8.077 TL’lik seyyanen zam emekli ikramiyesine ve emekli aylığına yansımayacak. Ayrıca 2024 yılı ocak ayı zammında da dikkate alınmayacak. Dolayısıyla görevdeki memurlar 2024 yılı ocak ayında halihazırdaki maaşları üzerinden değil, 8 bin 077 TL’lik ilave ödeme olmadan hesaplanacak aylıkları üzerinden zam alacaklar. Görevdeki memurlar da 2024-2025 yıllarını kapsayan toplu sözleşme görüşmelerinde bu ilave ödemenin emekli aylığına yansıtılmasını da bekliyorlar.

Memur emeklileri en çok görevdeki memurlara uygulanan seyyanen zammın kendilerine uygulanmaması nedeniyle rahatsız oldular. Memur emeklileri de seyyanen zam ya da enflasyon karşısında ilave bir zam beklentisi içerisindeler.

Çalışan emeklilere verilen seyyanen zam tutarının  memur emeklilerine yansıtılmamasından dolayı, ülkemizde yaşanan hiper enflasyon nedeniyle  memur emeklileri  çok zor duruma düştü. 74 yıldan beri süregelen uygulamada olduğu gibi en düşük memur emekli maaşına da seyyanen zam  yansıtılsaydı, maaşı  15 bin 400 lira olacaktı. Fakat yansıtılmaması nedeniyle 9 bin 800 lirada kaldı..

Memur ve memur emeklisi 6.5 milyon kişinin 2024 ve 2025 yıllarında alacağı zam oranlarının belirleneceği  7. Dönem Toplu sözleşmesi görüşmeleri 1 Ağustos günü başladı.

Toplu sözleşme görüşmelerinde masada yer alacak olan yetkili sendika, Memur-Sen, 2024 yılında yüzde 70, 2025 yılı için yüzde 40 olmak üzere toplam yüzde 110 zam ve 6 ay yerine her 3 ayda bir artış talep ediyor. 

Memur-Sen aynı zamanda kira desteği, bayram ikramiyesinin verilmesi, eş yardımının 2 bin lira olması, görevde yükselme ve emekliye seyyanen zam istiyor.  Ayrıca talepler arasında  üniversiteden mezun olmuş 1. dereceye yükselmiş bütün memurların 3600 ek göstergeden faydalanması da yer alıyor.

Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinde memur sendikalarının özellikle memur emeklilerinin haklarını savunmaları gerekiyor.

22 bin lira olan en düşük çalışan memur maaşını göz önünde bulundurduğumuz zaman en düşük memur emeklisinin maaşı yüzde 44,5’e kadar düştüğünü görüyoruz.

Yani çalışan bir memurun normal şartlarda yüzde 70’e yakın emekli maaşı bağlanması gerekirken, seyyanen zamlarla beraber bu yüzde 44,5’e kadar düştü.

Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri çerçevesinde memur sendikalarının en önemli kırmızı çizgisi, verilen seyyanen zamların memur emeklisine de bağlanması olmalı ki memur maaşlarındaki kök ücret sorunu ortadan kalksın.

Çalışma hayatımızın en önemli aktörlerinden biri olan kamu görevlileri sendikaları ve konfederasyonlarnın yapacakları 7'inci Dönem Kamu Görevlileri Toplu Sözleşmesi görüşmelerinin  tarafları optimal düzeyde memnun edecek şekilde sonuçlandırılması  hedefllenerek, emeklilerin yüzlerinin gülmesi sağlanmalıdır.