ANDIZ - (Inula helenium)
Görünümü: Çok yıllık bir otsu bitkidir. Boyu 140- 160 santimetreye ulaşır. Kökleri yoğun, kısa, uşak ve çok dallıdır. Yaprakları sıralı, büyük dişlidir. Çiçekleri, çiçek sepetleri oluşturmuştur ve renkleri sarıdır.
Tohumları gri renkli ve 4- 5 milimetredir. Çiçeklenme dönemi temmuz- eylül aylarımdadır. Meyveleri ağustos- ekim aylarında olgunlaşır. Tıpta kökleri kullanılır.
Andız rutubetli çok sever. Göllerin, ırmakların, kaynakların kenarlarında bulunur.
Toplanması ve Kurutulması: Bitkilerin kökleri toplanır. 10- 15 santimetreden kesilir, 1-2 cm. kalınlığında ortadan ayrılır ve kurutulur. Tahriş olmuş kökler atılır.
Kurutulmadan önce 2-3 gün kökler dışarıda güneş altında saklanır ve sonra kurutulur. Rutubet oranı bitki köklerinde kurutulduktan sonra yüzde 13’ten, zola yüzde 10’dan, diğer karışımlar yüzde 5’den az olmalıdır.
Kimyevi Terkibi: Kök ve kökçüklerinde polisaharidlerden inulin %44 ve inulenin, saponinler ve az miktarda alkogolidler, vitamin E ve Efir yağı % 3 galenin, alontolakton alantol, phoazulen, yapraklarında acı maddelerden lakton alantopikrin, vitamin C kendine has kokusu ve tadı vardır.
Tıpta Kullanım Alanı: İştah açıcı, hazmi kolaylaştırıcı, organizmada maddeler mübadilesini ayarlar aynı zamanda idrar söktürücü, terletici, bağırsak kurtlarını döker, balgam söktürücü, atiseptik soğuk algınlığında dinlendirici ve safra söktürücü etkisi vardır.
Demlemesi: 20 gr. Doğranmış kökler 250gr. Kaynar suda 10 dk. Kısık ateşte kaynatılarak soğumaya bırakılır ve günde 3-4 defa birer çorba kaşığı yemekten önce içilir.
Tentür: 100 gr. Taze doğranmış köklerden 500 gr. % 96 alkolde 15 gün bekletilir. Süzülür ve 10-15 damla günde 3 kez içilir. Ayrıca köklerinden toz, melhem ve lapa şeklinde romatizmal hastalıklarda ve gut hastalığında kullanılır.