Neden Arabuluculuk?
Arabuluculuk eğitimine başlarken benim için bu sorunun cevabı ''Uzun yıllar süren ve oldukça masraflı yargılama süreçleri'' idi.
Aslında bu doğru ama eksik. Arabuluculuk mahkemelerin iş yükünü azaltacağı gibi kişileri vekalet, harç, bilirkişi ücretleri gibi masraflardan kurtaracak, anlaşmazlıklarını çok daha az masrafla ve çok daha kısa sürede çözecekler. Aslında anahtar ''çözecekler'' kelimesinde. Arabuluculuk sürecinde çözümü taraflar buluyor, arabulucu uyuşmazlık yaşayan kişilerin arasındaki çalıları kaldırıp onların birbirine ulaşabilmelerini sağlıyor. İlk duyduğumda çok saçma gelmişti. ''Taraflar kendileri çözüm bulacaksa arabulucuyane gerek var?'' diye düşündüm.
Kişiler anlaşmazlık yaşadıklarında bazen sorun takılı kalıp çözümü göremiyorlar. Arabulucu tam bu noktada devreye girer, ihtiyaçları belirler, sorunun kaynağına inerek asıl meseleye odaklanır ve bu resmi tarafların önüne koyarak ne yapmaları gerektiğine kendilerinin karar vermesini sağlar. Arabulucunun görevi haklıyı haksızı ayırmak yada taraflara çözüm önerileri sunmak değildir. Bunu zaten mahkemeler yapıyor.
Avukatlık tecrübeme dayanarak şunu net olarak söyleyebilirim ki; Mahkemede taraflardan biri az biri çok zarar görür ama iki tarafta mutlaka zarar görür. Bu zarar sadece maddi olmaz, manevi zarar da ortaya çıkar. Örneğin bir tazminat alacağınız var. Davayı kazanacağınız kesin değil, diyelim ki kazandınız. Karşı tarafın hiçbir mal varlığı yoksa ve geliri de yoksa ne alacaksınız? Diyelim ki tahsilatı da yaptınız avukatınıza en az %15'ini verirsiniz. Yıllar süren mahkeme süreci, duruşma sırası beklerken yaşanan gerginlikler de yanınıza kar kalır. Avukat tutmazsanız da kaçırılan süreler sonucu ortaya çıkan hak kayıplarıyla kazanacağınız davayı kaybedebilirsiniz. Davayı kısmen yada tamamen kaybederseniz hem istediğinizi alamayacağınız gibi hem de karşı taraf avukat tutmuşsa ona mahkemenin taktir edeceği vekalet ücretini vermeniz gerekir.
Arabuluculuk sürecinde anlaşmazlık yaşayanlar, sorunla yüzleşip kendileri çözüm ürettiğinde sorun kökünden halloluyor, daha doğrusu sorun çözüme dönüşüyor. Dolayısıyla tarafların memnun olmaması mümkün değil. Anlaşmak zorunlu değil, anlaşamazlarsa mahkeme yolu her zaman açık.
Sonuç olarak yaşadıkları her türlü anlaşmazlıkları kısa sürede, az masrafla ve kökünden halletmek isteyenler için arabulucuk harika bir alternatiftir.
Hilmi Erkin SEVİN