Türk dünyasının sevgililer günü
Sevgi kutsaldır. Sevgi ebedidir. Sevgi sonsuzdur. Sevgi karşılıksızdır. Ve sevgi hakkında söylenmiş milyonlarca söz, sevgiye adanmış milyonlarca film, roman, şiir, tablo var.
Hakkında en çok konuşulan, daha çok tartışılan konu, belki de "sevgi"nin ta kendisidir.
Yılda bir kez de olsa, Dünya sevgiye adanmış bir günü kutluyor. İyimser insanlar, hatta dünyayı sevginin yönettiğini ve kurtaracağını da iddia ediyorlar. Dünya tarihi sonsuz ve mutsuz sevgi öyküleriyle zengindir. Sıradışı sevgi hayatı yaşamış ünlü ve sıradan insanların kaderi, hayatı hep merak konusu olmuştur.
Sevginin tarihi ta yaratılıştan mevcut olsa da, bu gün dünyanın bir çok ülkelerinde, aynı zamanda tüm Türk dünyasında da bir kültür istilası biçiminde bile olsa,"Sevgililer günü" - "Aziz Valentine Günü" kutlanmaktadır. Sevenler birbirini kutlar, birbirlerine çeşitli sembolik hediyeler verirler. Hatta romantik çiftler evlilik, düğün ve nişan törenlerini sırf bugünde kutluyorlar.
14 Şubat Japonya'da sadece bir kutu çikolata, Fransa`da değerli ve pahalı eşyalar, Danimarka'da ise beyaz güllerle kutlanmaktadır. Fakat yüzyıllar boyunca "Aziz Valentine günü" nün sembolik simgesi sevgi ve muhabbetin simgesi olan kırmızı güller olarak bilinmektedir. Aslına bakılırsa, bugün Azerbaycan`da daha çok tartışma konusu olan konu 14 Şubat'ın mı, yoksa 30 haziranın mı “sevgililer günü” olarak kutlanmasıdır. 14 Şubat`ı genelde Batı`dan gelme, 30 Haziransa milli özellik taşıyan bir gündür. Birçok dünya ülkeleri Roma İmparatoru II Klaudinin döneminde yaşamış ve sevenleri kavuşturduğu için asırlar önce 14 Şubat günü sopayla dövülerek öldürülmüş papaz Valentine'nin anısına o günü sevgililer günü olarak kutluyor. Bazı Müslüman ülkelerinde, özellikle Suudi Arabistan'ında 14 Şubat'ın "Sevgililer günü" olarak kutlamak kesinlikle yasaktır.
Bir de Azerbaycan`da 30 haziran günü kutlanan Ulusal Sevgililer günü var. Artık 10 seneden beridir ülkemizde kutlanan bu günün tarihi 20 Ocak 1990 Bakü faciası sırasında ölen İlham ve onun yokluğuna dayanamayarak intihar eden eşi Ferize`nin düğün günüyle ilgilidir. Bu, sevginin, sadakatin, cesaretin göstergesi sayılmaktadır ve tüm sevgililere sonsuz örnek olabilecek İlham ve Ferize`nin düğün günü - 30 Haziran tarihi Azerbaycan'da sevgililer günü olarak kutlanmaktadır. 30 Haziran 1989 yılı tarihinde bu tarih Doğu dünyasında Leyli ve Mecnun destanından sonra yeni bir aşk öyküsünün temelini koymuş oldu. Bugün Azerbaycan halkının tarihine ve edebiyatına İlham ve Ferize destanı olarak ebediyen yazılmış oldu. Küçüklüğünden bir yerde büyüyen İlham ve Ferize`nin tanışması daha sonra kendi ocağında yaşamalarına neden olmuştur. Çok az bir süre aile hayatı yaşayan bu çiftin sevgisi aslında yılları, belki de asırları kapsıyordu. Fakat temiz sevgiyle birbirlerini seven bu gençleri acı kader ilk günden izlemeğe başlamıştı.
İlham ve Ferize`nin sevgisi öyle sıradan bir sevgi değildi ve olamazdı da. Bu sevgi tek gençlerin birbirine olan isteği değildi. Yani İlham Vatana olan sevgisi uğruna şehit oldu. Ferizeyse Vatan`ın özgürlüğü uğruna şehit olan Ilham`ın yolunda intihar etti.
İlham ve Ferize`nin şerefli ölümleri gençlere sevmeği ve sevilmeği öğreten bir yaşam biçimiydi, hem de tertemiz sevgiyle. Bugün İlham ve Ferize binlerce ananın evladının, nice gencin kalbinde sevgi idealine dönüşmüş kahramanlardır. İşte onların bu sevgisi, dünyaevine girdikleri günü – 30 haziranı Azerbaycan halkı “Sevgililer günü” olarak kutlamaktadır.
Her ne kadar sevginin net tanımını anlatmak mümkün değilse bile, en azından İlhamla Ferize`nin sevgisi feci bir sonlukla sonuçlanmış olsa bile, bizlere sevginin ne olduğunu anlattılar. Sanırım, Avrupa'ya entegre her ne kadar gerekliyse, kendi Ulusal ruhumuza, tarihimize, faciası ve bayramlarıyla kendi Maneviyatımıza bağlılık daha önemlidir. En azından, Valentine'nin öldüğü günü kutlamaktansa, İlhamla Ferize`nin düğün gününü "Sevgililer günü" olarak kutlamak daha uygundur. Her halde, yüzyıllar öncesine dayanan geleneklerdense, yakın tarihimizle ilgili ve kendimize ait olan günleri kutlamak daha iyidir.
Oktay Hacımusalı